ANEGHRUM D WENDAH N TUMUBINAT. TESRIH' WENDAH

EL CIVISME I LA CONDUCCIÓ DE VEHICLES. EL PERMÍS DE CONDUIR

Ura d zenqet nettat d ijj wemcan n timecri n tumubinat, andah-a ixessa adiweqqa tumubinat neghnit d yewd'an iggwan di zenqet.

Aweqqa n ineddah neghnit d yewd'an iggwan di zenqet yeggwa s wemnus ennegh n ukemmer n ilugan n timecri d taghellist n zenqet, ixessa atennessen.

Mah'enda aned'men tizemma n ineddahen i usuya n tumubinat i gha yedja amut'a d timututin (ciclomotors) ixessa qber aghanegh yiri tesrih' adebli isdyusin, qannas tesrih' wendah (permís de conduir). Wenni inedhen ixessa akis tikessi rebda u ixessa isekkwa u wa yeqd'i. Mah'enda aghanegh yiri tesrih' wendah asepanyu nteh'waja corot-a:

  • Tiri ghanegh kta zi 18 issegwasen (nigh 16 issegwasen i tesrih' tamutact). I ca n tesrih'at isadaren (iqamyunen, lkiran...) ixessa aghanegh irin 21 issegwasen.

  • Aghanegh tiri nekwet, uttun usteâref ubarrani nigh pasapurti.

  • Aghanegh yiri tesrih’ n tazeddixt nigh tesrih’ ughimi x tighuri.

  • Tiri creâ wa danegh bu yekkes azraf wendah n tumubinat iggwan s amut'a nigh n timututin, nigh tiri sbeddenanegh tesrih' ennegh.

  • Aghanegh irint marra tizemma n reâqer d arrimet itxessan i kur degg n tesrih' inexs anetta. X manaya, adanegh ixess ijj n alghu n tizemma n arrimet d reâqer (informe d'aptitud psicofísica) itegg ijj ulemmas uâtaref n imendahen s tesrih' ennes (centre de reconeixement de conductors autoritzat) n tamnat mani gha tnetta, ak ijj n teswat tamaynut n wenni ititettan.

  • Tiri qebrenanegh di Asuk n Tamnat nigh aghiwan n asett (Prefectura Provincial o Local de Trànsit) anzaten n tamnat d tarirt, n degg n tesrih' i netta. Ixessa anesseâdu ca n anzaten n tamnat d tarirt i zi gha d neccen tusna n aslagan d ilugen wendah, taghellist n znaqi d timesna n mikanika.

D asebh'an aggez deg ijj ugherbaz usinen wendah (autoescola), danita adanegh âawnen u adanegh cnen issurifen gha negg mah'enda aneksi tesrih' asepanyu wendah u adanegh swejden mah'enda anegg ikayaden. Adanegh ucen talghut n marra degg n tesrih'at.

Web n Tamehla Amattu n Asetti ghas tiwriqin iseqsiyen cnaw test (tamutact imut'an, akayad wendah) i danegh itâawanen mah'enda anessen u anessujed i anzaten n tarirt i gha negg mah'enda aneksi tesrih' wendah.
www.dgt.es/aula/cuestionarios/cuestionarios.htm

Mara ghanegh tesrih' wendah n tammart ennegh...
(Si tenim el permís de conduir del nostre país d'origen…)

I amesni amezlay d asexdem n tumubin ennegh, teâtarafen s tesrih'at wendah n Tafughalt Tudmist Tarupect: Amuni Arupi, Norwej, Islandya d Liechtenstein, maca wa ntettu bil.la resnin i gha danegh ttan i wendah adirin d yenni itettan i takessit n tesrih' asepanyu isdyusin.

Ura yammu, Anabad asepanyu yeggez imsetfaqen zi tenayen ighedzisen x ubedder n tesrih' wendah ak ca n timura: Andurra, Suisra, Kuria n anzul, Yaban, Arjintina, Kulumbya, Equador, Peru, Uruguay, Ermeghrib, Ljazair, Txili, Binizwila d Kruasya.

Iwd'an enni idyusin zi timura-ya ghasen settecha, zeg wami kssin tesrih' n tazeddixt (autorització de residència), mah'enda adah'en gha Asuk n Tamnat n Asett mani gha adeggzen di Aggez n Imendahen u aducen tasekwit n tesrih' wendah.

I ubedder n tesrih'at isadaren n Arjintina, Kulumbya, Equador, Peru, Uruguay, Ermeghrib, Txili, Binizwila d Kruasya, ixessa ughir anegg ca n anzaten neghnit ix tirin timura ennegh.

I ubedder n tesrih'at n Ermeghrib, Ljazair, Txili, Binizwila d Kruasya, ixessa anexza talghut itettan ghi i timura-ya.

Mah'enda anbedder tesrih' wendah ixessa anetta tiseâet qber di tilifun nigh di lintirnit.
S tilifun: 902 300 175
S lintirnit:
www.dgt.es/tramites/canjes/nocomunitarios.htm

Mah'enda anessen icettid'en d issurifen gha negg, nzemma anexza di tifrit n web-a:
http://www.dgt.es/tramites/canjes/citaprevia.htm

Tesrih' wendah s ipuntuten
(El carnet de conduir per punts)

Tesrih' wendah s ipuntuten netta d ijj n aslagan i tegga Tamehla Amattu n Asetti. Netta d angraw itexsen adyuc awadi i imendahen enni isebh'anen deg wendah u mah'enda adâeqben imendahen enni ish'arraqen aslagan wendah. Netta itmarsa x ijj n angraw n ipuntuten, i kur axalef, sneqqasen ipuntuten, ar gha yawden adanegh ksen tesrih' wendah.

Manaya yexs ad yini bil.la marra imendahen ghasen 12 ipuntuten, ghi inni imaynuten (inni gha yedja qel i 3 issegwasen ujarreb), ina ghasen ghi 8 ipuntuten. Amedyata, x ixalafen ixataren (mara neswa crab nigh muxeddirat uca nendeh, andah issagwaden, atg.) zemman adanegh sneqsen 6 ipuntuten. Djan 4 n tiggayin n ixalifen isneqqasen 6, 4, 3 nigh 2 ipuntuten, u d ijj n tafgurt tudmist. Mara nwedda marra ipuntuten, deg umar amezwaru adanegh ksen tesrih' wendah 6 n chorat, deg iman neghnit adanegh teksen 12 achar. Mah'enda adnarr ipuntuten ntegg timeghriwin ush'essef d uâawed usinen wendah.

Isway agaman d wendah
(Medi ambient i conducció)

Tumubinat iggwan s umuta nihni d resbab n taluwut n isway agaman. Nzemma anessenqes ad'iyeâ n isway agaman s ijj wendah udmis d wemnus. Nzemma anegg ca n reâbarat cnaw ina:

Ijj wendah udmis netta d wenni wa iâettun i 80 km/t, mayemmi mara nuzzer kta i manaya tumubin tett kta n lisans, neccatid x tenayen. Andah udmis maci iddarra ghi lisans s macca ennes, ura d reh'wayej n tumubin diyaâen, atafed ntbeddariten aya xuya: frinut, tijarrarin, zzect umut'a, atg. Amu i gha nyaw u anabeh' taghellist.

Mara nbedd cwait, h'sen anessexsi amut'a n tumubin, mayemmi ammu wa iteffegh ca dexxan gha ujenna.

Nzemma ura anessenqes asadur n lisans mara wa nkessi reh'wayej x tazeqqa n tumubin u mara ntebelleâ rekwazi.

Baceklayet
(Les bicicletes)

Kur amar kta ighermanen sxeddamen baceklayet cnaw ijj usinen agherman. Netta d asinen akuluji, wa nteweddiri erweqt deg imuttiyen ennegh. Attas n tghiwanin ghasent ibriden xas i baceklayt mah'enda axasent shewnen timecri ensent, u mah'enda adeshewnen tamâacat ak tumubinat neghnit d ak yewd'an iggwan x id'an.

Mah'enda ad'emnen taghellist, tighiwanin ghasent ijj n aslagan itlugan asexdem n baceklit di znaqi. Zi timezra ithiman attas ghanegh tina: imedhanen adweqqan abrid n baceklayet, alugen asetti n baceklayet sennej i sirat, asizwa uâeddu n yewd'an itah'en x id'an, imucan n ibeddiyen ghi i baceklayet, atg.

Aneghrum d taghellist deg ibrid'en
(Civisme i seguretat viària)

Mah'enda anessenqes marra min nzemma x addaden uxatar d min iweqâen awani laksidat usetti, djan ca n timezra n taghellist u nihni d imnusen n marra iwd'an:

Wa nzemma anessiwer di tilifun ufus xmi tiri neddeh, nigh anessexdem imesh'esiyen imejjan nigh reh'wayej neghnit cnaw nihni.

Wa nzemma anendeh mara neswa crab nigh negga muxaddirat.

Wa nzemma anendeh s attas n tazra nigh s asigwed.

Wa nzemma anessexdem igdilen n tsawa, igdilen i zi ntadef gha intirnit, isefraqen n tilivizyun, abidyu nigh inneghnit cnaw ina. Maca nzemma anessexdem GPS.

Xmi integg lisans ixessa anessexsi arradyu d tilifun ufus.

Tazra tameqrant inzemma anawed ixessa wa tâettu i120 km/t di deg ibriden n tazra uxeddes d ibriden n tazra bera axeddes ghi i tumubinat d imutan.

Ixessa anessenqes di tazra xmi ntqarrab gha baceklayet u h'ssen anbedd mara ntwara d axessi.

Imendahen ixessa adtbeddan qibar i plaka n STOP nigh “tijjit uâettu”, waxxa plaka-ya aqet di tmart (tjiya deg ubrid).

Ughir xanegh anakeb tih'ezzamin n taghellist marra iwd'an enni innayen di tumubin.

Ih'enjan qel i 12 issegwasen s ijj n tiddi qel i 1,5 m ixessa adesxedmen ca n angraw ucebba tiri meâtaref (rekrasi imezyanen) s wexza gha dqer d tiddi i ghasen.

Ughir xanegh anessexdem ura d txaliku meâtaref itwesgen i d itbanen attas xmi amendah itefegh zi tumubin u itbedda deg webrid nigh x tma.

Iwd'an wa zemman aduyan deg ibriden n tazra uxeddes nigh bera axeddes.

Iserqiyen mah'enda wa tirint laksidat, nihni d ijj wemnus n marra itnegh, attas n yenni iruh'en dah'iyat di laksidat tiri wasen yewqiâ walu âlik addfen ilugen i yedjan n taghellist.