Kuntratu n recra (Contracte de lloguer) netta d ijj umestfaq jar tenayen n yewd'an: wenni itcarran (Arrendador) netta yedjan d bab necci, d amcarri (Arrendatari) netta d wenni ixas icarran.
Kuntratu n recra
(El contracte de lloguer)
Netta d ijj n ercighed itzemlen wenni icarran d bab necci, dayes marra ccorot ixksen awar. Wenni itcarran (bab necci) izemma adyegg manaya s ijj agenses, netta d asemsar wagra, netta itiri x usefrek n kuntratu d uxeddes n recra.
Man talghut i gha yirin di kuntratu n recra:
Isem d talghut n wenni itcarran d umcarri
Azdugh n tazeddixt icarran d mani tussa tammart ennes
Ad'umi n kuntratu
Recra i gha nxeddes
Marra timsaggarin (Clàusules) ixksen tenayetsen
Kuntratu ixessa adyiri yura u adyiri iggez u id'beâ di Axxam Wagra n Tandint (Cambra de la Propietat Urbana). Maci d unsib, maca netta isekkwa. Maci ughir x wenni yecran atyeggez, maca tiggezt ennes izemma atyeh'da deg imer cnaw deg ibeddiren n ismawen n tazeddixt.
Min danegh tettan xmi gha nezmel kuntratu n recra:
Ercighed n umseâref: Nekwet nigh pasapurti nigh tesrih' n wezdagh d n erxedmet (NIE).
Tettan ura d ijj n futukupya n kuntratu n erxedmet d tiwriqin tineggura n rexras.
Ijj n asizwa (Fiança) n tinâacin n ijj n char n recra. Tasmekta usizwa itghima immas di Axxam Wagra n Tandint ennes. Ca n marrat nteh'waja ura d ijj n asizwa ukemmer (Fiança suplementària) xmi bab neci wa itamen ca deg wenni icarran.
Zemman adaneghttan ura d ijj n ad'man n erbanku (Aval bancari) nigh ijj n ad'man n benadem (Aval personal), netta qannas amsettel, n ijj n benad'em neghnit mah'enda adyed'men rexras n recra umcarri.
Nzemma anetta ijj wed'man, maca maci s ughir. Bab necciten, teggwed'en wa itxeddis wenni icarran, uca tettan ca n wed'man. Mara wenni icarran wa itxeddis, bab necci ixessa adyegg ijj n deâwet gha erqad'i i usbeddi (Desnonament), tanita wa tâettara kta zi setta n chorat, bera tixessura n lmuh'ami d erwakil.
Ad'man itâettara ghi erweqt i yedjan di kuntratu n recra, nanni xas ijj n char nigh cehrayen n erweqt, x tizemma n rexras.
Tiwtirin tidamsanin n kuntratu n recra:
1) Mara kuntratu n recra neggit ghi jaranegh wadayes yud'if ura d ijj usemsar n wagra:
Ixessa anxeddes cehrayen n recra gha umezwaru. Zi cehrayen-a, ijjen ntxeddasit i usizwa, wenneghnit i rexras inessizwara char amezwaru. Ntxeddasit deg umcan.
2) Mara negga kuntratu n recra s usefrek n ijj usemsar wagra:
Ixessa anxeddes trata n chorat n recra gha umezwaru. Zi tertechar-a, wenni amezwaru ntxeddasit i usizwa, wis tenayen i uxeddes yezzan n char amezwaru, wis trata d tinâacin enni itawi asemsar wagra. Ntxeddasit deg umcan xmi gha nezmel kuntratu.
Bab necci ad'anegh yar asizwa xmi gha ikemmer kuntratu, mara wa ndiyeâ walu di tazeddixt ennes. Mah'enda wa tirin ixbumbiren, h'sen anegg ijj n uh'esseb (Inventari) n erh'ar n erqec d marra pisu xmi gha dayes nad'ef. Ercighed-a tzemlent bab necci d umcarri, ercighed ntsexxarit xmi itkemmar kuntratu, mah'enda anexza ma ndiyeâ ca n erh'ajet.
Qber i gha nezmel kuntratu:
Ixessa anexza mamec tedja tazeddixt: ma dayes tazzect nigh aghummi, ma dayes attas n tfawt, ma tesadafed reâwin, ma ghas aman n pusitu nigh aman n tasebbact...
Âawed' ixessa anexza mamec djan iqewamen (Subministraments) waman, d erghaz (agaman nigh n erbutiyet) d trisinti. Mara iqewamen ggwan, ixessa anexza maxedsen arrisibut ineggura. H'sen anetta ijj n kupya.
Mara tazeddixt ghas iqewamen bedden, ixessa neccin atennetta mah'enda aduyan, wenni icarran netta issujad'en recwaghed-a u netta issegwaran marra timesrayin. Rexdenni aneh'waj tawriqt uzeddigh (Cèdula d'habitabilitat) ennes. Bab necci ughir xas adanegh tyej.
Azmul n kuntratu iqqaranegh bil.la bab necci d umcarri qebbren ccorot d timsaggarin ikksen jarasen. Qber i azmul angham mlih' ercighed-a, mara nzemma, anetta nasih'et n ijjen yessen di manaya, cnaw asemsar wagra (API), nigh lbirawat n taghiwant n talghut i umsider (Oficines municipals d'informació al consumidor, OMIC).
Agherbaz n API n Barsiluna:
www.apibcn.com
Lbirawat n taghiwant n talghut i umsider (OMIC):
www.omic.bcn.es
Xmi gha nezmel kuntratu n recra, ghanegh azref mah'enda ad'anegh uccen remfateh' n tazeddixt. Âawed' ughir xanegh anarr pisu incarra i bab ennes mamec itnufa arami dayes nud'ef, d remfateh', xmi gha ikemmer kuntratu.